Syrena - KMSIW - syrena.nekla.eu

"Usprawnienia modeli FSO"

Tekst: Stanisław Szelichowski
Zdjęcia: Elżbieta Gąsiorkowa
Źródło: Motor nr 22 (892) 1 czerwca 1969r.

 Te siedem modeli samochodów, to aktualny obraz 20-letniego dorobku naszej żerańskiej Fabryki Samochodów Osobowych. Fabryka rosła razem z naszą gospodarką, a ta siódemka samochodów to symbol rozwoju i postępu technicznego naszej motoryzacji; od pierwszego samochodu wyprodukowanego na Żeraniu w listopadzie 1951 roku - model M-20 Warszawa do dzisiejszego Polskiego FIATa 125P z silnikiem 1500 cm3.



Przed 20 laty - w roku 1949 poczęto budować naszą jedyną fabrykę samochodów osobowych, w 1950 roku ustawiono pierwsze maszyny, a pod koniec 1951 roku wyjechał stąd pierwszy samochód. Choć start był trudny, a początki skromne, przez okres minionego 20-lecia wyjechało z Żerania blisko pół miliona samochodów osobowych. Tegoroczne plany przewidują wyprodukowanie łącznie 50 tysięcy sztuk samochodów osobowych, z czego 18 tys. - FSO Syrena, 17 tys. - FSO Warszawa i 15 tys. - Polski FIAT 125P. W bieżącym pięcioleciu - do roku 1970 - tempo wzrostu przemysłu motoryzacyjnego wyprzedzi średni rozwój pozostałych gałęzi przemysłu elektromaszynowego, a wzrost nakładów będzie odpowiadał średniemu poziomowi nakładów w tym resorcie. Udział w tym wzroście Fabryki Samochodów Osobowych jest olbrzymi, a jeżeli chodzi o samochody osobowe, unikalny w naszej gospodarce.

W pierwszym 20-leciu wyprodukowaliśmy pół miliona samochodów osobowych. Ostatni, dynamiczny jak na nasze możliwości wzrost wytwarzania pozwala rysować śmiałe plany na przyszłość. Są szanse, że do roku 1975, przemysł nasz wyprodukuje dalsze ok. pół miliona samochodów, a więc tyle samo, ile wykonał ich w ciągu ostatnich 20 lat.

Pomogły licencje - radziecka przy uruchamianiu produkcji FSO Warszawy, włoska przy rozpoczynaniu wytwarzania, najlepszego dotąd w tej klasie wozów w krajach naszego obozu, Polskiego FIATa 125P. Całkowicie polski samochód małolitrażowy - FSO Syrena, który przyczynił się w największym stopniu do zmotoryzowania naszego społeczeństwa, wciąż znajduje się w produkcji i na bieżąco jest modernizowany.

Pomogły i pomagają licencje. Ale przy ich wprowadzaniu decydowała i decyduje: inicjatywa, wytrwałość i ofiarność załóg, przystosowywanie kwalifikacji do nowych technologii wytwarzania, a także świadomość zadań i roli zakładu pracy w realizowaniu ogólnych zadań gospodarczych kraju.

Załoga FSO należy także i w tym zakresie do przodujących w Polsce. Dzięki trosce o efektywne wykorzystanie środków inwestycyjnych, już w roku 1972 zwrócą się ostatnie nakłady na rozbudowę zakładu. Na dobre wyniki w pracy składa się nie tylko postęp techniczny i dobra organizacja pracy, ale także duże osiągnięcia socjalne zakładu. Ważną pozycją składającą się na sukcesy produkcyjne jest m. in. kombinat szkolny, kształcący 1200 uczniów.

O FSO i jej dorobku informujemy na bieżąco w Motorze. Tu więc tylko parę przypomnień na czasie, na wstępie do kolejnych usprawnieniach samochodów FSO, ze szczególnym uwzględnieniem Syreny 104.

Z roku na rok produkty Fabryki Samochodów Osobowych są coraz lepsze. Wytwarzane tu samochody są stopniowo modernizowane. Przeprowadzane usprawnienia - w miarę realnych możliwości - na pewno wychodzą na korzyść żerańskim produktom. Są to zmiany często niewielkie, ale na pewno przyczyniające się do polepszenia warunków jazdy, eksploatacji, obsługi, bezpieczeństwa podróży - słowem ułatwiające życie kierowcy.

Jak zapowiedziała Fabryka, w przyszłości samochody FSO będą modernizowane w taki sposób, że zmiany wprowadzane będą tylko raz w roku i nowe modele żerańskich samochodów będą nosiły oznaczenia roku, w którym ukaże się samochód z serią zmian; a więc pojawią się Polski FIAT 125 P-1971, Polski FIAT 125 P-1972 itd. Tego rodzaju unifikacja wyjdzie na pewno na dobre zarówno użytkownikom jak i Fabryce, łatwiej będzie precyzować, który nowy element samochodu wszedł do produkcji modelu-roku. Łatwiej będzie ewidencjonować części zamienne, żądać wprowadzenia usprawnień itd. Na razie jednak żerańskie projekty modeli-roku znajdują się w sferze zamierzeń; ale życie idzie szybko naprzód i modernizacje żerańskich samochodów wprowadzane są - tak jak dawniej - na bieżąco.

Podajemy dzisiaj zestawienie najważniejszych zmian wprowadzonych już do produkcji seryjnej samochodów FSO według stanu na dzień 15 maja 1969 roku.

FSO SYRENA 104

We wszystkich samochodach FSO Syrena pojawiły się już lusterka wsteczne montowane tuż przy przednim słupku drzwiowym. Dobrze umieszczone lusterko o dość znacznej średnicy pozwala na lepsze obserwowanie drogi za pojazdem i być może pozwoli na uzyskanie zgody na rejestrowanie samochodu FSO Syrena jako wozu pięcioosobowego.



Od 1 maja br. WSM Bielsko wprowadziła w silniku FSO Syrena 104 istotną zmianę polegającą na przeniesieniu pompy wody z wałka prądnicy na wałek wentylatora. Ta modernizacja przyczyni się na pewno do wyeliminowania dotychczasowych kłopotów związanych z przeciekami wody do prądnicy.

W samochodzie wprowadzono nowy mechanizm podnoszenia szyb, który pozwala na przykładanie znacznie mniejszej siły potrzebnej do opuszczenia i podnoszenia szyby. Na półce podokiennej pod tylną szybą znalazła się miękka wykładzina.	Nareszcie będzie można z łatwością unieść samochód np. podczas wymiany koła. Nowy korbkowy podnośnik, podobny jak w samochodzie Polski FIAT 125P wymaga przyłożenia niewielkiej siły przy podnoszeniu samochodu. I co najważniejsze - dzięki prostocie budowy - działa niezawodnie.

Istotne dla podwyższenia bezpieczeństwa jazdy zmiany wprowadzone do samochodu FSO Syrena to zastosowanie usprawnionego, podwójnego zaczepu maski silnika, jak też wprowadzenie dwóch sygnałów dźwiękowych Belma, które wydają donośny, dobrze słyszalny dźwięk.

I na koniec usprawnienie proste, ale na pewno potrzebne: ograniczniki skrętu kół w postaci dwóch wkrętów, o które opiera się w skrajnych położeniach ramię kierownicy wyeliminują spotykane w dotychczasowych modelach FSO Syreny ocieranie kół przy ich pełnym skręcie.

FSO WARSZAWA

Doczekała się też modernizacji FSO Warszawa. Podobnie jak w innych samochodach FSO znalazły się we wszystkich modelach FSO Warszawa otwory do mocowania pasów bezpieczeństwa typu ramieniowo-biodrowego.



Samochód został wyposażony w zmywacz szyby przedniej a usprawnienie uszczelnienia wywietrznika przedniego zapobiega przedostawaniu się tędy wody do wnętrza samochodu.



Podobnie jak w FSO Syrenie, również i Warszawa otrzymała dwa donośne sygnały dźwiękowe Belma.

POLSKI FIAT 125P

Motor może sobie tym razem pogratulować, że nasza inicjatywa umieszczenia na tylnej szybie samochodu Polski FIAT 125P napisu ostrzegającego o tym, że samochód ma ostre hamulce znalazła uznanie w oczach FSO i samochody są wyposażone w kalkomanię z napisem: HAMULCE TARCZOWE ZE WSPOMAGANIEM. Być może napis ten zwróci uwagę innych użytkowników jezdni na ten nasz, ostro hamujący samochód. Powiększony wywietrznik na tylnym słupku okiennym na pewno przyczyna się do zwiększenia intensywności przepływu powietrza we wnętrzu samochodu.

Osłona miski olejowej silnika to też na pewno usprawnienie Polskiego FIATa 125P, które przyjęte będzie przez użytkowników z aprobatą. Najbardziej wrażliwy na uderzenia element silnika - miska olejowa - jest obecnie zabezpieczona dwoma wyprofilowanymi płaskownikami

Radykalnie ustaną kłopoty z przedwczesnym zużywaniem się nakładek tylnych hamulców tarczowych w samochodach PF 125P po wprowadzeniu osłon hamulców kół tylnych, przeciwdziałających przedostawaniu się zanieczyszczeń do nakładek ciernych.