W styczniu 1971 r władze podjęły decyzję o przeniesieniu produkcji Syren do Bielska Białej do Wytwórni Sprzętu Mechanicznego, dotychczasowego producenta silników dla tych pojazdów. Rozpoczęto odpowiednią działalność inwestycyjną. W ciągu 1971 r. opracowano w FSO dokumentację konstrukcyjna dla zmodernizowanego samochodu Syrena 105, którego produkcję miały przejąć zakłady w Bielsku-Białej. Liczba zmian była stosunkowo niewielka. Najbardziej istotną różnicą było odwrócenie kierunku otwierania drzwi. Zastosowany osprzęt drzwiowy pochodził z polskiego Fiata 125p. Obniżono dolną krawędź szyb bocznych i wprowadzono blokadę przednich foteli. W zawieszeniu kół zastosowano nowe amortyzatory teleskopowe produkowane na licencji firmy Armstrong. Model 105 przedstawiono publicznie w końcu czerwca 1972 r., a w lipcu wszedł on na taśmę produkcyjną w FSO.
W dniu 21 sierpnia 1972 r. odbyła się oficjalna uroczystość przekazania produkcji Syreny 105 do Bielska-Białej. Do września tegoż roku w FSO zmontowano jeszcze 2600 Syren 105 z części zmagazynowanych w Warszawie. Dalsza produkcja tego modelu odbywała się już w Fabryce Samochodów Małolitrażowych w Bielsku-Białej (w styczniu 1972 r. nastąpiła zmiana nazwy zakładów z WSM na FSM). Ogółem w latach 1957-1972 wykonano w FSO około 177 tys. samochodów Syrena w różnych wersjach.
W celu podniesienia bezpieczeństwa jazdy konstruktorzy OBR SM opracowali nowy dwuobwodowy układ hamulcowy z podziałem na obwody kół przednich i tylnych. Wszystkie wersje Syren wyprodukowane od kwietnia 1974 r. wyposażone były już w dwuobwodowy układ hamulcowy.
Kolejnym dziełem bielskich konstruktorów był samochód Syrena 105 Lux. W odmianie tej przewidywano szereg zmian konstrukcyjnych i uzupełnienie wyposażenia mające na celu poprawę komfortu jazdy i estetyki pojazdu. Zaproponowano zmianę wystroju i konstrukcji tablicy rozdzielczej, przemieszczenie dźwigni zmiany biegów oraz dźwigni hamulca ręcznego na podłogę (między fotele przednie, nowe fotele z regulacją kąta pochylenia oparcia. W trakcie dalszych prac zrezygnowano ze zmian obejmujących tablicę rozdzielczą wobec konieczności wykonania nowego oprzyrządowania technologicznego. Wyposażenie modelu 105 Lux uzupełnione zostało o opasane opony o wymiarach 155 SB-15, zewnętrzne lusterko wsteczne i ozdobne kołpaki kół. Syrena 105 Lux weszła do produkcji w 1974 r. Rok ten zakończono wykonaniem 39 028 sztuk Syren 105 w czterech odmianach: Standard, Lux, R20 i Bosto.
Wielkość produkcji seryjnej samochodów Syrena w latach 1975-1980 wahała się w granicach 35500-38000 sztuk rocznie i przekraczała o ok. 10000 sztuk planowaną zdolność produkcyjną maszyn i urządzeń. Znacznie wyeksploatowane środki produkcji mimo regeneracji coraz bardziej utrudniały utrzymanie odpowiedniego poziomu jakości. Dalsza produkcja Syren stała się nieopłacalna. Nieuzasadnione byłoby też odtwarzanie oprzyrządowania do tego przestarzałego już samochodu. Opracowanie konstrukcji nowego samochodu i jego wdrożenie - to przedsięwzięcia zbyt kosztowne dla naszej gospodarki w tym okresie. W tej sytuacji podjęto ostateczną decyzję o wstrzymaniu produkcji Syren. Dnia 30 czerwca 1983 roku ostatnia Syrena opuściła halę montażową bielskiej FSM. Ogółem w Bielsku-Białej wyprodukowano 344 077 sztuk tego samochodu we wszystkich odmianach.
W latach 1957-1972 w warszawskiej FSO wykonano 177 234 samochody tego typu łącznie więc na polski rynek dostarczono 521 31 1 egzemplarzy popularnych Syren. (źródło: Ocalić od zapomnienia)
Syrena 105 (1972) - berlina 5-osobowa. Nadwozie 2-drzwiowe, z drzwiami zawieszonymi na słupku przednim, z powiększonymi szybami bocznymi. Elementy armatury drzwi częściowo zunifikowanie ze 125p. Zderzak tylny z lampą oświetlenia tablicy rejestracyjnej. Konstrukcja ramowa. Zawieszenie przednie i tylne na poprzecznym resorze piórowym z amortyzatorami teleskopowymi. Napęd przedni z zespołem napędowym z silnikiem S31dwusuwowym, 3-cylindrowym o pojemności 842 cm3 i mocy 40KM, ze 4-biegową skrzynią. Koła z oponami 5.60-15.
Wersja przekazana do dalszej produkcji w FSM Bielsko-Biała. (źródło: książka)
|
wysokość - 1515 mm źródło: Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie |
| Charakterystyka techniczna wg książki Z. Glinki "Jeżdżę samochodem Syrena" Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, Warszawa 1974 |
| Silnik | |
| Oznaczenie silnika | S31 |
| Rodzaj silnika | dwusuwowy z przepłukiwaniem zwrotnym |
| Układ cylindrów | rzędowy, pionowy |
| Liczba cylindrów | 3 |
| Średnica cylindrów | 70 mm |
| Skok tłoka | 73 mm |
| Pojemność skokowa | 842 cm3 |
| Stopień sprężania | 7,0 - 7,2 |
| Moc max (wg PN) | 40 KM |
| przy prędkości obrotowej | 4300 obr/min |
| Maksymalny moment obrotowy | 8 kGm |
| przy prędkości obrotowej | 2750 obr/min |
| Gaźnik | poziomy JIKOV 35 POH/048 |
| Paliwo | Etylina 78 |
| Smarowanie | mieszankowe, olejem Mixol S (w stosunku 1:30) |
| Filtr powietrza | z wkładem papierowym lub suchy siatkowy z tłumikiem szmerów ssania |
| Chłodzenie | cieczą z obiegiem wymuszonym wirnikową pompą wody |
| Ciężar suchego silnika | 88 kg |
| PODWOZIE | ||
| Napęd | przedni | |
| Sprzęgło | cierne, suche, jednotarczowe | |
| Wolne koło | wyłączalne | |
| Skrzynka biegów | 4-biegowa synchronizowana zblokowana z silnikiem (4 przełożenia do jazdy w przód i 1 do jazdy wstecz) | |
| Wielkości przełożeń | w skrzynce biegów | całkowite |
| I bieg | 3,90 | 19,01 |
| II bieg | 2,357 | 11,49 |
| III bieg | 1,474 | 7,18 |
| IV bieg | 0,958 | 4,67 |
| bieg wsteczny | 3,273 | 15,95 |
| Przełożenie przekładni głównej | 4,875 | |
| Mechanizm różnicowy | stożkowy o 2 satelitach | |
| Rama | rury kształtowe o przekroju skrzynkowym | |
| Zawieszenie przednie | resor poprzeczny, wahacze, amortyzatory teleskopowe dwustronnego działania | |
| Zawieszenie tylne | oś pływająca (resor poprzeczny wysoko zamocowany), dwa amortyzatory teleskopowe dwustronnego działania) | |
| Mechanizm kierowniczy | przekładnia gleboidalna o przełożeniu 18,2:1 | |
| Hamulec nożny | hydrauliczny, działający na 4 koła | |
| Hamulec ręczny | mechaniczny, działający na tylne koła | |
| Koła | tarczowe, z obręczami 4,00J x 15"" | |
| Ogumienie | 5,60 x 15" | |
| Ciśnienie powietrza w ogumieniu | przód - 1,6 kg/cm2 | tył - 1,6 kg/cm2 |
| Rozbieżność kół przednich | bez obciążenia 1,5-3 mm |
przy pełnym obciążeniu 0-2 mm |
| Kąt pochylenia kół | około 1° 30' | |
| Kąt wyprzedzania | 0+-30' | |
| Nadwozie | ||
| Wykonanie | blaszane, 2-drzwiowe, 5-osobowe | |
| Szyba przednia i tylna | panoramiczna | |
| Szyby drzwiowe | przednia-obrotowa | tylna-opuszczana |
| Szyba boczna tylna | nieruchoma | |
| Wyposażenie elektryczne | |
| Układ | jednoprzewodowy plus (+) połączony z masą |
| Napięcie znamieniowe | 12 V |
| Akumulator | pojemność 42 Ah |
| Prądnica | 12 V/300 W - P20a |
| Regulator prądnicy | RG 15k** |
| Rozrusznik | 12 V/0,8 KM |
| Układ zapłonowy | 3 przerywacze, 3 cewki zapłonowe |
| Odstęp styków przerywacza | 0,30 - 0,50 mm |
| Ustawienie zapłonu przed zewnętrznym zwrotem tłoka | 4 +0,2/-0,3 mm |
| Świece zapłonowe: gwint | M18 x 1,5 |
| Świece zapłonowe: wartość cieplna | 175/225 |
| Świece zapłonowe: odstęp elektrod | 0,6 - 0,7 mm |
| Wymiary | |
| Rozstaw osi | 2300 mm |
| Rozstaw kół przednich | 1200 mm |
| Rozstaw kół tylnych | 1240 mm |
| Długość | 4040 mm |
| Szerokość | 1560 mm |
| Wysokość (nie obciążonego) | 1515 mm |
| Prześwit poprzeczny | 200 mm |
| Promień skrętu minimum | 5,4 mm |
| Ciężary | |
| Samochodu suchego | 850 kg |
| Samochodu gotowego do jazdy | 905 kg |
| Samochodu z pełnym obciążeniem | 1280 kg |
| Dopuszczalne obciążenie (osoby + 40 kg w bagażniku) | 375 kg |
| Rozkład obciążeń: oś przednia | 640 kg |
| Rozkład obciążeń: oś tylna | 640 kg |
| Pojemność | |
| Zbiornik paliwa | 35 l |
| Układ chłodzenia | 7,5 l |
| Zespół napędowy | 2,0 l |
| Hamulce hydrauliczne | 0,4 l |
| Amortyzatory: przednie | 0,150 l każdy |
| Amortyzatory: tylne | 0,202 l każdy |
| Piasty kół: przednich | 250 g każda |
| Piasty kół: tylnych | 125 g każda |
| Parametry ekploatacyjne | |
| Prędkość maksymalna (z pełnym obciążeniem) | 120 km/h |
| Prędkość maksymalna trwała | 115 km/h |
| Prędkość ekonomiczna | 60-80 km/h |
| Zużycie paliwa: nominalne (wg PN-67/S-04000) |
8,8 l/100 km |
| Zużycie paliwa: ekploatacyjne | 7,5 - 9,5 l/100 km |
* Przy pompie wody zabudowanej na prądnicy (do początku 1969r.) stosowana była prądnica P20p współpracująca z regulatorem RG15f. Przy pompie wody zabudowanej na wałku wentylatora (do poływ 1971r.) stosowana była prądnica P20a (12 V/200 W) współpracująca z regulatorem RG15f, a od połowy 1972r. stosowana jest prądnica P20a (12 V/300 W) współpracująca z regulatorem RG15k.
** Regulator RG15k stosować wyłącznie z prądnicą P20a (12 V/ 300 W), która ma wybite oznaczenie na obudowie 12/25/2400.
Uwaga: parametry podane w tablicy należy traktować jako orientacyjne, ponieważ decydujące są dane zawarte w Instrukcji obsługi, aktualizowane na bieżąco w zależności od wdrażanych zmian do produkcji.
